Ví dụ về biệt ngữ xã hội

Để giúp các bạn học sinh trong việc chuẩn bị bài, chúng tôi sẽ cung cấp các thông tin hữu ích về biệt ngữ xã hội qua bài viết Ví dụ về biệt ngữ xã hội này.

Biệt ngữ xã hội là gì?

Biệt ngữ xã hội là những từ ngữ chỉ được sứ dụng trong một những tầng lớp xã hội nhất định ( Tầng lớp xã hội hoàn toàn có thể là vua quan trong triều đình phong kiến ; những tầng lớp thượng lưu, trung lưu trong xã hội Nước Ta trước Cách mạng tháng Tám ; những người kinh doanh, lái xe, quân đội, học viên sinh viên, những người chơi thể thao, những người cùng theo một tôn giáo, làm cùng một nghề, … ) .

Ví dụ về biệt ngữ xã hội

Một số ví dụ về biệt ngữ xã hội:

– Biệt ngữ của vua quan trong triều đình phong kiến : trẫm, khanh, long thể, mặt rồng, ngự giá, ngự bút, long bào, …
– Biệt ngữ của những người theo đạo Thiên Chúa : mình thánh, nữ tu, ông quản, cứu rỗi, lòng lành, ơn ích, …
– Biệt ngữ của học viên, sinh viên : gậy, ngỗng, trúng tủ, trượt vỏ chuối, …
– Biệt ngữ của những người kinh doanh, “ phe phẩy ” ( thời bao cấp ) : bắt mồi, dính, phảy, luộc, búa, nặng doa, ế vở, guồng, nhẩu, dầm, sôi me, …
– Biệt ngữ của bọn lưu manh, trộm cắp ở thành phố ( thời bao cấp ) : chọi, choai, xế lô, bổ, dạt vòm, đột vòm, rụng, táp lô, bè, đoa, …

Phân biệt giữa biệt ngữ xã hội và các từ ngữ thuộc về nghề nghiệp

– Biệt ngữ xã hội dùng trong một những tầng lớp ( những tầng lớp học viên, sinh viên ; những tầng lớp những tôn giáo khác nhau, những tầng lớp phong kiến xưa, … ) ;
– Các từ ngữ thuộc về nghề nghiệp : là những từ ngữ chuyên ngành thuộc về một số ít ngành nghề, chỉ sử dụng trong bộ phận những người cùng một ngành nghề đó. Chúng là những từ biểu lộ mẫu sản phẩm, công cụ hay quy trình tiến độ sản xuất có tính độc lạ của từng ngành nghề khác nhau .

Lưu ý về sử dụng biệt ngữ xã hội

Biệt ngữ xã hội là những từ ngữ sử dụng trong thực trạng hạn chế, không được phổ cập thoáng đãng trong toàn dân nên cần chú ý quan tâm sử dụng cho tương thích, tránh lạm dụng gây khó hiểu cho người đọc, người nghe thông tin .
Biệt ngữ xã hội chỉ nên sử dụng trong những thực trạng dưới đây :

Thứ nhất: Trong khẩu ngữ, việc sử dụng biệt ngữ xã hội để giao tiếp với người cùng tầng lớp với mình để tạo sự thân mật, gần gũi.

Thứ hai: Trong thơ văn, sáng tác các tác phẩm văn học để làm tăng tính biểu cảm cũng như thể hiện rõ tầng lớp xã hội, làm nổi bật tính cách của nhân vật.

Để tránh lạm dụng biệt ngữ xã hội, cần tìm hiểu và khám phá những từ ngữ toàn dân có nghĩa tương ứng để sử dụng khi thiết yếu .

Bài tập với biệt ngữ xã hội

Câu hỏi:

Đọc các ví dụ sau đây và trả lời câu hỏi:

a) Nhưng đời nào tình thương yêu và lòng kính mến mẹ tôi lại bị những rắp tâm tanh bẩn xâm phạm đến… Mặc dầu non một năm ròng mẹ tôi không gửi cho tôi lấy một lá thư, nhắn người thăm tôi lấy một lời và gửi cho tôi lấy một đồng quà.

Tôi cũng cười đáp lại cô tôi :

– Không! Cháu không muốn vào. Cuối năm thế nào mợ cháu cũng về.

( Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu ) .
Tại sao trong đoạn văn này, có chỗ tác giả dùng từ mẹ, có chỗ lại dùng từ mợ ? Trước Cách mạng tháng Tám 1945, trong những tầng lớp xã hội nào ở nước ta, mẹ được gọi bằng mợ, cha được gọi bằng cậu ?
b )

– Chán quá, hôm nay mình phải nhận con ngỗng cho bài tập làm văn.

– Trúng tủ, hắn nghiễm nhiên đạt điểm cao nhất lớp.

Các từ ngữ ngỗng, trúng tủ có nghĩa là gì ? Tầng lớp xã hội nào thường dùng những từ ngữ này .

Trả lời:

a ) Trong đoạn văn trên, tác giả có chỗ dùng “ mẹ ”, có chỗ lại dùng “ mợ ” chính bới Trong lòng mẹ là hồi ký nên tác giả dùng từ “ mẹ ” – từ ngữ hiện tại .
Nhưng những dòng đối thoại tác giả dùng từ “ mợ ” vì đoạn đối thoại đó nằm trong kí ức .
Trước Cách mạng tháng Tám 1945 những tầng lớp thượng lưu ở nước ta gọi mẹ là “ mợ ”, gọi cha là “ cậu ” .
Điều này cũng bộc lộ sự tinh xảo, uyển chuyển trong việc dùng từ của nhà văn Nguyên Hồng, bởi những dòng hồi ký với cách dùng từ “ mẹ ” – từ ngữ toàn dân dễ giúp người đọc hiểu hơn về người mà nhà văn đang muốn nhắc đến, còn khi dùng từ “ mợ ” – biệt ngữ xã hội trong tiếp xúc với người cô trong kí ức cho thấy sự chân thực của câu truyện mà tác giả kể lại, ngay từ cách trò chuyện với người cùng những tầng lớp trong quá khứ .

b) Từ “ngỗng” có nghĩa là điểm hai, việc gọi như vậy xuất phát từ hình dạng con ngỗng giống với điểm 2.

Từ “ trúng tủ ” có nghĩa là ôn trúng những gì mình đã đoán được, làm trúng bài khi thi tuyển, kiểm tra .
Đây đều là những từ ngữ học viên hay sử dụng .

Trên đây là một vài thông tin chúng tôi chia sẻ liên quan đến ví dụ về biệt ngữ xã hội cũng như biệt ngữ xã hội. Mong rằng, bài viết đã giúp Quý độc giả, đặc biệt là các bạn học sinh hiểu rõ thế nào là biệt ngữ xã hội, có ý thức sử dụng biệt ngữ xã hội phù hợp với tình huống giao tiếp, tránh lạm dụng các lớp từ ngữ này.

Source: https://gioitrevn.net
Category: Hỏi đáp