Tóm tắt Chí phèo hay, ngắn nhất (7 mẫu) – Ngữ văn lớp 11

Tóm tắt Chí phèo hay, ngắn nhất (7 mẫu)

Bài giảng: Chí Phèo (Phần 2: Tác phẩm) – Cô Thúy Nhàn (Giáo viên VietJack)

Bản tóm tắt bài Chí phèo Ngữ văn lớp 11 gồm những bài tóm tắt ngắn gọn, hay nhất giúp học viên biết cách tóm tắt tác phẩm Chí phèo từ đó nắm được những nét chính về nội dung của văn bản để học tốt môn Ngữ văn lớp 11 .

Tóm tắt Chí phèo (mẫu 1)

Quảng cáo

Truyện ngắn Chí Phèo là câu truyện về nhân vật cùng tên Chí Phèo – một đứa trẻ mồ côi bị bỏ rơi trong một cái lò gạch cũ. Hắn được người làng chuyền tay nhau nuôi. Lớn lên, Chí Phèo đi ở hết nhà này tới nhà nọ và làm canh điền cho Lý Kiến. Vì ghen tuông phi lí, Lý Kiến đẩy Chí Phèo vào tù. Bảy năm sau Chí Phèo trở về làng trong một bộ dạng khác hẳn của một tay anh chị. Hắn bị Bá Kiến tận dụng và biến thành tay sai. Hắn trở thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại, chuyên rạch mặt ăn vạ và gây tai ương cho người trong làng .Mối tình với Thị Nở đã làm Chí Phèo hồi sinh, hắn khao khát làm hòa với mọi người và sống lương thiện. Nhưng bà cô Thị Nở và cái xã hội đương thời đã chặn lại con đường quay trở lại làm người lương thiện của Chí. Tuyệt vọng, hắn tìm giết Bá Kiến và tự sát. Nghe tin Chí Phèo chết, Thị Nở nhìn xuống bụng và thầm nghĩ đến một cái lò gạch bỏ không, xa đường cái và vắng người qua lại .

Quảng cáo

Tóm tắt Chí phèo (mẫu 2)

Bảy tám năm sau khi bị đẩy vào tù, Chí Phèo đến ăn vạ nhà Bá Kiến. Bá Kiến dùng sự khôn khéo đã khiến CP trở thành tay sai. Trong một đêm say, Chí Phèo gặp và ăn nằm với Thị Nở. Hắn bị ốm, Thị Nở chăm nom, khi hắn có mong ước hoàn lương thì Thị Nở lại khước từ. Hắn cầm dao đến nhà Thị Nở nhưng giữa đường lại rẽ vào nhà và giết Bá Kiến rồi tự kết liễu mạng sống

Tóm tắt Chí phèo (mẫu 3)

Ở làng Vũ Đại có thằng Chí Phèo nổi tiếng là hay ăn vạ, đi đâm thuê chém mướn cho nhà Bá Kiến, ngày nào cũng chửi làng phá xóm. Chả là trước kia hắn bị mẹ bỏ rơi ở cái lò gạch cũ, được dân làng thay nhau nuôi. Cho đến năm 18 tuổi đi làm thuê cho nhà bá Kiến nhưng vì vợ hắn cứ gọi Chí lên xoa đầu, bóp vai nên Bá Kiến ghen bắt Chí Phèo phải đi tù. Cuộc đời Chí rơi vào đau thương từ đây. Khi Chí trở lại, hắn trở thành một con người trọn vẹn khác, cầm dao và vỏ chai đến nhà bá Kiến – kẻ đã tống hắn vào tù – ăn vạ. Ông Bá xoa dịu hắn bằng bữa rượu và mấy đồng bạc, Chí ngoan ngoãn đi về và từ đó trở thành một con quỷ dữ của làng Vũ Đại. Nhưng Chí vẫn là một con người, khi gặp Thị Nở vào một đêm trăng, hắn và Thị đã âu yếm nhau. Thị cho hắn tình thương khiến hắn muốn trở lại làm người. Nhưng Thị cũng dập tắt mọi kỳ vọng khi bà cô của Thị một mực không chấp thuận đồng ý cho tình cảm của hai người. Chẳng còn ai trên đời này chăm sóc đến mình, yêu thương mình, cuộc sống thì đi vào lầm lỗi, sa ngã nên Chí đã đến nhà Bá Kiến kêu lên : ” Ai cho tao lương thiện ? ” Chí giết chết Bá Kiến và kết liễu cuộc sống mình. Thị lúc này chỉ nhìn xuống bụng và nghĩ về cái lò gạch – nơi Chí Phèo được người ta tìm thấy mang về nuôi .

Quảng cáo

Tóm tắt Chí phèo (mẫu 4)

Ở làng Vũ Đại có thằng Chí Phèo nổi tiếng là hay ăn vạ, đi đâm thuê chém mướn cho nhà Bá Kiến, ngày nào cũng chửi làng phá xóm. Chả là trước kia hắn bị mẹ bỏ rơi ở cái lò gạch cũ, được dân làng thay nhau nuôi. Cho đến năm 18 tuổi đi làm thuê cho nhà bá Kiến nhưng vì vợ hắn cứ gọi Chí lên xoa đầu, bóp vai nên Bá Kiến ghen bắt Chí Phèo phải đi tù. Cuộc đời Chí rơi vào đau thương từ đây. Khi Chí trở lại, hắn trở thành một con người trọn vẹn khác, cầm dao và vỏ chai đến nhà bá Kiến – kẻ đã tống hắn vào tù – ăn vạ. Ông Bá xoa dịu hắn bằng bữa rượu và mấy đồng bạc, Chí ngoan ngoãn đi về và từ đó trở thành một con quỷ dữ của làng Vũ Đại. Nhưng Chí vẫn là một con người, khi gặp Thị Nở vào một đêm trăng, hắn và Thị đã âu yếm nhau. Thị cho hắn tình thương khiến hắn muốn trở lại làm người. Nhưng Thị cũng dập tắt mọi kỳ vọng khi bà cô của Thị một mực không chấp thuận đồng ý cho tình cảm của hai người. Chẳng còn ai trên đời này chăm sóc đến mình, yêu thương mình, cuộc sống thì đi vào lầm lỗi, sa ngã nên Chí đã đến nhà Bá Kiến kêu lên : ” Ai cho tao lương thiện ? ” Chí giết chết Bá Kiến và kết liễu cuộc sống mình. Thị lúc này chỉ nhìn xuống bụng và nghĩ về cái lò gạch – nơi Chí Phèo được người ta tìm thấy mang về nuôi .

Tóm tắt Chí phèo (mẫu 5)

Sinh ra không biết cha mẹ hắn là ai, những người trong làng nuôi Chí Phèo khôn lớn, lần lượt hắn đã ở trong những mái ấm gia đình khác nhau cho đến khi trạc tuổi 20 hắn làm canh điền của Bá Kiến. Mụ vợ Bá Kiến thích Chí Phèo vì thế tiếp tục dụ dỗ, thấy vợ đối tốt với Chí Phèo, Bá Kiến ghen tuông và đẩy Chí Phèo vào tù .Cũng từ đây tính cách, cuộc sống Chí Phèo có nhiều chuyển biến, từ một con người hiền lành, tốt tính hắn trở thành một kẻ thô lỗ, cộc cằn. Ra tù Chí Phèo thành tay sai chuyên đi đòi nợ thuê cho Bá Kiến, cuộc sống của hắn chỉ biết có rượu và những lần chửi bới .Chí Phèo gặp gỡ Thị Nở người phụ nữ xấu xí, nhưng hắn lại cảm mến khi được Thị Nở chăm nom khi hắn bị ốm trải qua hình ảnh bát cháo hành hắn cảm mến được mùi vị của đời sống, phần người trong hắn trỗi dậy, hắn thêm một mái ấm gia đình và mong ước quay trở lại với con người lương thiện trước kia nhưng bị Thị Nở khước từ, gạt phăng đi mong ước quay về con đường lương thiện của hắn. Chí Phèo chìm trong rượu, sẵn hơi men Chí Phèo tìm đến Bá Kiến và giết hắn. Sẵn con dao Chí Phèo tự kết thúc cuộc sống thảm kịch .

Tóm tắt Chí phèo (mẫu 6)

Truyện xoay cuộc sống của nhân vật chính tên là Chí Phèo. Chí Phèo vốn là một đứa trẻ mồ côi cha mẹ bị bỏ rơi ở một cái lò gạch bỏ không của làng Vũ Đại. Hắn được một người đi thả ống lươn nhặt được mang về đem cho người đàn bà góa mù, bà này bán lại Chí Phèo cho bác phó cối. Khi bác phó cối chết, hắn bơ vơ .
Được dân làng truyền tay nhau nuôi lớn, đến năm hai mươi tuổi Chí trở thành một người nông dân hiền lành, chất phác. Rồi Chí đến làm canh điền cho nhà Bá Kiến. Vợ ba Bá Kiến bắt Chí bóp chân khiến Bá Kiến ghen và đẩy anh vào tù .
Bảy, tám năm ở trong tù, Chí Phèo ra tù và trở về làng với bộ dạng lưu manh như “ con quỷ dữ ”. Hắn trở thành tay sai đi đòi nợ thuê cho Bá Kiến, chuyên đi uống rượu và vạch mặt ăn vạ. Hắn chửi trời, chửi đời, chửi toàn bộ làng Vũ Đại và chửi cả ai đã sinh ra hắn. Cả làng đều xa lánh hắn .
Tình cờ vào một đêm trăng tại vườn chuối, Chí Phèo đã gặp Thị Nở – người đàn bà xấu đến ma chê quỷ hờn. Hắn ôm chầm lấy Thị và ăn nằm với Thị. Sáng hôm sau, Chí bị cảm, Thị nấu cho Chí bát cháo hành để giải rượu. Hắn bâng khuâng nhớ lại hồi trai trẻ và nhận ra mùi vị đời sống. Hắn muốn làm người lương thiện để khởi đầu lại cuộc sống mình. Hắn muốn kiến thiết xây dựng mái ấm gia đình với Thị Nở thế nhưng bị bà cô Thị ngăn cấm. Chí đau đớn và vô vọng, anh uống rượu và xách dao đến dâm chết Bá Kiến rồi tự sát .
Sau khi nghe tin Chí chết, Thị nhìn xuống bụng và thấy thoáng hiện ra một cái lò gạch cũ bỏ không .

Tóm tắt Chí phèo (mẫu 7)

Chí Phèo vốn là đứa con hoang bị bỏ rơi khi vừa lọt lòng trong một lò gạch cũ bỏ không. Được người ta nhặt về nuôi, lớn lên đi ở hết nhà này sang nhà khác. Năm 20 tuổi, hắn làm canh điền cho nhà Lí Kiến. Lí Kiến ghen với anh canh điền trẻ lại được bà ba kêu bóp chân xoa bụng … gì đấy. Thế là một hôm, hắn bị giải lên huyện và phải đi tù .Sau bảy tám năm biệt tích, hắn quay trở lại, bộ dạng khác hẳn ngày trước. Vừa về say khướt, cầm vỏ chai đến nhà Bá Kiến – giờ đây Lí Kiến đã là Bá Hộ, Nghị Viên, tiên chỉ làng Vũ Đại – chửi bới, rạch mặt ăn vạ. Lão Bá Kiến khôn róc đời đã xử nhũn với hắn. Với những kẻ cố cùng liều thân ” trị không được thì dùng “, ” dùng thằng đầu bò trị những thằng đầu bò “. Thế chỉ là một bữa rượu, một đồng bạc, Chí Phèo hả hê ra về và trở thành ” chỗ đày tớ tay chân ” của lão để khi cần chỉ cho hắn năm hào uống rượu, là hoàn toàn có thể sai nó đến tai hại bất kỳ anh nào không nghe mình. Từ đó, Chí Phèo luôn say. ” Hắn say thì hắn làm bất kỳ cái gì người ta sai hắn làm ” và trở thành ” con quỹ dữ của làng Vũ Đại để tác oai tác quái cho bao nhiêu dân làng ” .Cuộc đời hắn cứ thế trôi đi … Một đêm trăng rười rượi, trong một cơn say, Chí Phèo gặp Thị Nợ, người đàn bà xấu ma chê quỷ hờn bị mọi người hắt hủi. Họ ân ái với nhau. Nửa đêm Chí Phèo đau bụng và nôn mửa. Sáng hôm sau, tỉnh dậy thì hắn bâng khuâng buồn. Tiếng chim hót, tiếng gõ mái chèo đuổi cá, tiếng chuyện trò của mấy người đi chợ về … làm hắn nhớ lại ” có một thời hắn đã ước ao, có một mái ấm gia đình nho nhỏ, chồng cuốc mướn cày thuê, vợ dệt vải … “. Hắn thấm thía nhận ra tình cảnh trơ trọi khốn khổ của mình. Hắn cảm động vì đây là lần tiên phong được chăm nom bởi một tay đàn bà. Nhớ lại khi xưa, những lần cái bà quỷ quái gọi hắn lên bóp chân, ” Hắn chỉ thấy nhục chứ yêu đương gì ! “. Hắn bỗng thấy ” thèm lương thiện, muốn làm hòa với mọi người biết bao ! Thị Nở sẽ mở đường cho hắn “. Nhưng khi Thị Nở về xin quan điểm của bà cô Thị, bà gào lên : ” Ai lại đi lấy thằng Chí Phèo “, ” thằng chỉ có một nghề rạch mặt ăn vạ ! “. Bị phủ nhận, Chí Phèo lại uống rượu và ôm mặt khóc rưng rức, rồi như mọi lần, lại xách dao ra đi, vừa đi vừa chửi .Cuối cùng, Chí Phèo đến nhà Bá Kiến, chỉ tay vào mặt lão : ” Tao muốn làm người lương thiện ( … ) Ai cho tao lương thiện ( … ) Tao không hề làm người lương thiện nữa ! ( … ) chỉ còn một cách … ” và hắn rút dao đâm chết Bá Kiến, sau đó dùng dao đâm cổ tự sát …

Bài giảng: Chí Phèo (Phần 1: Tác giả) – Cô Thúy Nhàn (Giáo viên VietJack)

Tác giả tác phẩm Chí phèo

A. Nội dung tác phẩm

Ở làng Vũ Đại có thằng Chí Phèo nổi tiếng là hay ăn vạ, đi đâm thuê chém mướn cho nhà Bá Kiến, ngày nào cũng chửi làng phá xóm. Chả là trước kia hắn bị mẹ bỏ rơi ở cái lò gạch cũ, được dân làng thay nhau nuôi. Cho đến năm 18 tuổi đi làm thuê cho nhà bá Kiến nhưng vì vợ hắn cứ gọi Chí lên xoa đầu, bóp vai nên bá Kiến ghen bắt Chí Phèo phải đi tù. Cuộc đời Chí rơi vào đau thương từ đây. Khi Chí quay trở lại, hắn trở thành một con người trọn vẹn khác, cầm dao và vỏ chai đến nhà bá Kiến – kẻ đã tống hắn vào tù – ăn vạ. Ông bá xoa dịu hắn bằng bữa rượu và mấy đồng bạc, Chí ngoan ngoãn đi về và từ đó trở thành một con quỷ dữ của làng Vũ Đại. Nhưng Chí vẫn là một con người, khi gặp thị Nở vào một đêm trăng, hắn và thị đã âu yếm nhau. Thị cho hắn tình thương khiến hắn muốn trở lại làm người. Nhưng thị cũng dập tắt mọi kỳ vọng khi bà cô của thị một mực không chấp thuận đồng ý cho tình cảm của hai người. Chẳng còn ai trên đời này chăm sóc đến mình, yêu thương mình, cuộc sống thì đi vào lầm lỗi, sa ngã nên Chí đã đến nhà bá Kiến kêu lên : ” Ai cho tao lương thiện ? ” Chí giết chết bá Kiến và kết liễu cuộc sống mình. Thị lúc này chỉ nhìn xuống bụng và nghĩ về cái lò gạch – nơi Chí Phèo được người ta tìm thấy mang về nuôi .

B. Đôi nét về tác phẩm

1. Tác giả

– Nam Cao ( 1915 / 1917 – 1951 ), tên thật là Trần Hữu Tri, quê ở Lý Nhân, Hà Nam .
– Ông sinh ra trong một mái ấm gia đình công giáo bậc trung .
– Thuở nhỏ ông học ở trường làng, sau đó được gửi xuống Tỉnh Nam Định học .
– Sau đó do sức khỏe thể chất yếu nên ông về nhà chữa bệnh rồi cưới vợ .
– Năm 18 tuổi ông vào Hồ Chí Minh nhận làm thư kí cho một hiệu may .
– Khi trở ra Bắc ông dạy học tại Thành Phố Hà Nội .
– Năm 1943 ông gia nhập Hội Văn hóa cứu quốc .
– Năm 1945 ông tham gia cướp chính quyền sở tại ở Lý Nhân và được cử làm quản trị xã .
– Năm 1946 ông gia TP.HN hoạt động giải trí Hội Văn hóa cứu quốc
– Năm 1948 ông gia nhập Đảng Cộng Sản Nước Ta .
– Năm 1950 ông thao tác cho Hội Văn nghệ Nước Ta, tại tạp chí Văn nghệ .
– Quan điểm sáng tác :

+ Ông theo quan điểm nghệ thuật vị nhân sinh: Nghệ thuật không nên là ánh trăng lừa dối, không cần là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật chỉ có thể là tiếng đau khổ kia thoát ra từ những kiếp lầm than.

+ Tác phẩm phải chứa đựng được một cái gì lớn lao, mạnh mẽ, vừa đau đớn, lại vừa phấn khởi; ca tụng tình yêu, bác ái, công bằng. 

+ Văn chương không cần đến sự khéo tay, làm theo một cái khuôn mẫu. Văn chương chỉ dung nạp những người biết đào sâu, biết tìm tòi, khơi những nguồn chưa ai khơi và sáng tạo ra cái gì chưa có.

– Tác phẩm chính: Ông để lại khối lượng sáng tác lớn với nhiều thể loại truyện ngắn, tiểu thuyết, kịch, truyện ký như Sống mòn, Lão Hạc, Chí Phèo, Giăng sáng, Đôi mắt, …

– Phong cách thẩm mỹ và nghệ thuật :
+ Đề cao con người tư tưởng : Quan tâm tới đời sống niềm tin của con người, luôn hứng thú tò mò ” con người trong con người ” .
+ Đi sâu tò mò nội tâm nhân vật .
+ Thường viết về những cái li ti nhưng lại mang ý nghĩa triết lý thâm thúy .
+ Ông có phong thái triết lý trữ tình sắc lạnh .
⇒ Là nhà văn hiện thực nhân đạo xuất sắc của thế kỉ XX. Nam Cao đã đưa chủ nghĩa hiện thực lên một bước nâng tầm : chủ nghĩa hiện thực tâm lí .

2. Tác phẩm

a. Hoàn cảnh sinh ra
– Trên cơ sở người thật, việc thật ở làng Đại Hoàng quê mình, Nam Cao đã hư cấu, phát minh sáng tạo nên một bức tranh hiện thực sinh động về xã hội nông thôn Nước Ta trước Cách mạng tháng Tám với tổng thể sự ngột ngạt, tối tăm cùng những thảm kịch đau đớn, kinh hoàng .
– Nhưng những cảnh ngộ cùng quẫn, bi đát trong xã hội ấy không làm cho những người dân khốn khổ như Chí Phèo mất đi niềm khao khát sống tốt đẹp, lương thiện .
– Tác phẩm được viết năm 1941 .
b. Thể loại : Truyện ngắn .
c. Phương thức miêu tả : Tự sự, miêu tả, biểu cảm .
d. Ý nghĩa nhan đề :

– Lúc đầu có tên là Cái lò gạch cũ: nhấn mạnh sự xuất hiện của Chí Phèo trong cuộc đời, cách gọi này dựa vào hình ảnh cái lò gạch bỏ không ở phần đầu và được lặp lại ở câu kết của tác phẩm, điều đó có ý nghĩa nhấn mạnh tính chất quy luật của hiện tượng Chí Phèo, tạo ra ám ảnh trong tâm trí người đọc. Tuy nhiên nhan đề này đã thể hiện cái nhìn bi quan của tác giả về số phận của người nông dân.

– Sau đó Nhà xuất bản Đời Mới đổi tên là Đôi lứa xứng đôi: nhan đề này dựa vào mối tình Chí Phèo – thị Nở, gợi sự tò mò của độc giả. Tuy nhiên, nhan đề này cũng chưa khái quát được ý nghĩa của tác phẩm.

– Nhan đề Chí Phèo cũng là tên nhân vật chính của câu chuyện. Tác giả sử dụng nhan đề này để làm rõ số phận, cuộc đời, bất hạnh, cô đơn, cô độc của nhân vật chính được nhắc đến. Đồng thời, nhan đề này cũng gây ám ảnh, ấn tượng mạnh đối với người đã, đang và sẽ đọc câu chuyện.

– Nhan đề Chí Phèo thâu tóm được nội dung của tác phẩm. Chí Phèo là nạn nhân, là sản phẩm của xã hội phong kiến nửa thực dân. Chí là người nông dân lương thiện nhưng lại bị đẩy vào “bước đường cùng” trở thành kẻ lưu manh, côn đồ, mất hết cả nhân hình nhân tính. ⇒ Nhan đề đã góp phần bộc lộ giá trị hiện thực và nhân đạo của tác phẩm.

e. Bố cục : 3 phần

– Phần 1 (Từ đầu đến …cả làng Vũ Đại cũng không ai biết): Chí Phèo xuất hiện cùng tiếng chửi.

– Phần 2 (Tiếp theo đến …không bảo người nhà đun nước mau lên): Chí Phèo mất hết nhân tính.

– Phần 3 ( Còn lại ) : Sự thức tỉnh, ý thức về thảm kịch của cuộc sống Chí Phèo .

f. Giá trị nội dung

– Lời tố cáo đanh thép của Nam Cao về xã hội đương thời tàn khốc, thối nát đã đẩy người dân lương thiện vào con đường tha hóa, lưu manh hóa .
– Đồng thời ca tụng vẻ đẹp của con người ngay cả khi bị vùi dập mất hết cả nhân hình, nhân tính .
g. Giá trị thẩm mỹ và nghệ thuật
– Nghệ thuật thiết kế xây dựng nhân vật nổi bật bất hủ vừa có tính chung tiêu biểu vượt trội vừa có những điểm riêng không liên quan gì đến nhau không trộn lẫn .
– Nam Cao có biệt tài nghiên cứu và phân tích tâm lí nhân vật khiến nhân vật của ông thật hơn con người thật .
– Nghệ thuật trần thuật rất là linh động phóng túng nhưng đồng điệu và ngặt nghèo .
– Ngôn ngữ giàu sang đậm hơi thở đời sống .
– Giọng văn biến hóa phong phú .

C. Đọc hiểu văn bản

1. Hình ảnh làng Vũ Đại

– Làng Vũ Đại là khoảng trống thẩm mỹ và nghệ thuật của tác phẩm, là một lát cắt nổi bật cho nông thôn Bắc Bộ Nước Ta trước Cách mạng tháng Tám .
– Xã hội làng Vũ Đại là một xã hội có tôn ti, trật tự khắt khe :

Vị trí xã hội

Nhân vật

Đặc điểm

1
Bá Kiến

Bốn đời làm tổng lý, uy thế ngất trời.

2
Đám cường hào ác bá : đội Tảo, tư Đạm, bát Tùng …

Kết bè kết cánh đối chọi lẫn nhau và đối chọi với Bá Kiến, làm thành thế quần ngư tranh thực.

3
Dân làng Vũ Đại
Nông dân, thấp cổ bé họng, suốt đời bị đè nén, áp bức .

4
Hạng người dưới đáy : Chí Phèo, Năm Thọ, binh Chức …
Cùng hơn cả dân làng, sống tăm tối như quái vật .

→ Hai xung đột cơ bản :
– Xung đột trong nội bộ của bọn cường hào ác bá. Chúng ngấm ngầm chia rẽ, dùng mọi thủ đoạn, nhè từng chỗ hở để trị nhau. ( Bá Kiến dùng tên đầu bò Chí Phèo trị đội Tảo ; Bá Kiến chết, bọn cường hào nhìn Lí Cường bằng con mắt thỏa mãn nhu cầu, khiêu khích ) .
– Xung đột giữa bọn cường hào ác bá ( kẻ thống trị – tội đồ ) và những người nông dân hiền lành, lương thiện ( kẻ bị trị – nạn nhân ). Chúng bóc lột người nông dân đến tận xương tủy, dồn họ vào đường cùng để rồi rơi vào thảm kịch tha hóa, thảm kịch bị tước đoạt quyền làm người .

⇒ Chỉ qua một số chi tiết chọn lọc kĩ lưỡng, sắp đặt rải rác tưởng ngẫu nhiên mà lại có tính chất quy luật, Nam Cao đã dựng nên một làng Vũ Đại sống động, hết sức ngột ngạt, đen tối. Đó chính là cái “hoàn cảnh điển hình” vừa sản sinh vừa tác động làm bộ lộ “tính cách điển hình” đó là Chí Phèo.

2. Nhân vật bá Kiến

– Bá Kiến là một nhân vật tiêu biểu vượt trội cho bộ mặt của giai cấp thống trị ở làng Vũ Đại .
+ Các chi tiết cụ thể về ngoại hình : giọng nói rất sang, cái cười hơn người, lối nói ngọt nhạt …

+ Dùng nghệ thuật độc thoại nội tâm để phơi bày bản chất: Thói ghen tuông cụ chỉ muốn cho tất cả những thằng trai trẻ đi ở tù.

+ Dùng lời bình trực tiếp để miêu tả lí trí: Thoáng nhìn qua cụ đã hiểu ra cơ sự rồi.

⇒ Từ ngôn từ, giọng nói, tiếng cười, cái nhìn của bá Kiến đều biểu lộ sư khôn ngoan, lọc lõi hơn người và khác người .
– Nhà văn vạch trần thực chất cường hào của bá Kiến trong mối quan hệ với người nông dân – Chí Phèo .
+ Bá Kiến ghen với anh canh điền khỏe mạnh đã đẩy Chí vào tù – nguyên do trực tiếp dẫn đến sự tha hóa của Chí .
+ Chí Phèo đến nhà bá Kiến để rạch mặt ăn vạ, để xin đi ở tù. Cả hai lần bá Kiến đều thắng Chí Phèo. Vì những hành vi lưu manh của Chí nằm trong cái cơ trí trị dân của bá Kiến .
+ Chí Phèo đòi bá Kiến “ lương thiện ”. Sự bất lực của bá Kiến là nguyên do sâu xa dẫn đến thảm kịch đau đớn nhất của Chí .
⇒ Xây dựng nhân vật bá Kiến, tác giả đã bóc trần thực chất của giai cấp địa chủ. Bá Kiến vừa là nguyên do trực tiếp, vừa là nguyên do sâu xa dẫn Chí đến những thảm kịch đau đớn nhất của người lao động nghèo trong xã hội cũ. Nhân vật bá Kiến có ý nghĩa nổi bật cho giai cấp địa chủ phong kiến đồng thời góp thêm phần tô đậm tính cách bi kịch của Chí Phèo .

3. Nhân vật Chí Phèo

*Nguồn gốc, lai lịch

– Không cha, không mẹ, không họ hàng .
– Tuổi thơ bơ vơ đi ở hết nhà này đến nhà nọ .
– Tuổi hai mươi khỏe mạnh, làm canh điền cho nhà lí Kiến .
– Bản chất :
+ Lương thiện : Chí mơ ước có một mái ấm gia đình nho nhỏ, chồng cuốc mướn, cày thuê, vợ dệt vải …
+ Có lòng tự trọng : bị bà ba gọi bóp chân, Chí chỉ thấy nhục chứ chẳng thấy yêu .

*Quá trình tha hóa

– Bá Kiến đẩy Chí vào tù. Bày, tám năm trong tù, nhà tù đã nhào nặn Chí biến thành một con người trọn vẹn khác .
– Ra tù, Chí đổi khác cả nhân hình lẫn nhân tính :

+ Nhân hình: đầu trọc lốc, cái răng cạo trắng hớn, cái mặt thì đen mà rất cơng cơng, hai mắt gườm gườm trông gớm chết!, Chí đã bị xã hội cướp đi bộ mặt của một con người.

+ Nhân tính Chí trở thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại và bị xã hội khước từ .
– Chí ngật ngưỡng bước ra từ trang sách của Nam Cao với tiếng chửi lảm nhảm. Chửi trời, chửi đời, chửi cha mẹ đứa nào đẻ ra thằng Chí Phèo .
→ Tiếng chửi của Chí có một cái gì giống như sư vật vã tuyện vọng của một con người thèm được tiếp xúc. Chí thèm được người ta chửi. Vì chửi lại hắn nghĩa là còn thừa nhận hắn là người. Thế nhưng vẫn chỉ có một mình Chí trong sa mạc đơn độc .
– Chí đến nhà bá Kiến rạch mặt ăn vạ, để liều chết với bố con nhà bá Kiến .
– Chí xin đi ở tù để kiếm bát cơm, manh áo nhưng thất bại .
→ Chí Phèo trở thành tay sai đi đòi nợ cho bá Kiến hung hãn ngang ngược và triền miên trong những cơn say .
⇒ Nỗi khổ không phải là không thước đất cắm dùi, không cha, không mẹ … mà chính hắn đã bị cướp đi linh hồn, thể xác. Chí không có niềm hạnh phúc, xã hội không mở đường đã cự tuyệt quyền làm người của Chí .

4. Cuộc gặp gỡ với thị Nở

– Cuộc gặp đỡ với thị Nở như một tia chớp lóe sáng trong cuộc sống chí Phèo .

+ Lúc đầu, Chí đến với thị một cách rất Chí Phèo – đến trong lúc say.

+ Điều đặc biệt quan trọng là thị không chỉ khơi dậy bản năng sinh vật ở một gã đàn ông như Chí mà còn làm thức dậy nhân tính trong con người Chí :

• Lần đầu tiên trong bao nhiêu năm sống trong những cơn say triền miên, Chí nghe được tiếng chim hót, tiếng anh thuyền chài khua mái chèo đuổi cá, tiếng người đi chợ nói chuyện vui vẻ. Chí nhớ lại một thời đã từng mơ ước có một gia đình hạnh phúc.
• Chí cảm thấy mình già mà vẫn còn cô độc, Chí sợ sự cô độc.

⇒ Lúc này nhân tính của Chí đã được hồi sinh .
– Sự chăm nom đầy ân tình của Thị đã làm thức tỉnh lương tâm của Chí :
+ Bát cháo hành của thị Nở như một liều thuốc giải độc đã hóa giải tâm hồn Chí : hắn trở nên hiền lành, thèm lương thiện, muốn làm hòa với mọi người .
+ Chí hy vọng Thị Nở sẽ mở đường cho hắn. Thị sẽ là chiếc cầu nối đưa Chí quay trở lại với cuộc sống .
→ Đây chính là đỉnh điểm sự thức tỉnh nhân tính của Chí .
⇒ Miêu tả cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo với thị Nở, Nam Cao đã chứng tỏ ngòi bút tâm lí tinh tế của mình, biểu lộ một giá trị nhân đạo thâm thúy, mới mẻ và lạ mắt. Nhà văn đã phát hiện được những phẩm chất tốt đẹp của người lao động ngay cả khi họ đã mất đi nhân hình, nhân tính .

*Thị Nở từ chối Chí Phèo

– Sự phản kháng của bà cô khiến thị Nở khước từ Chí .
+ Chí cố níu kéo : Chí đuổi theo thị, nắm lấy tay .
+ Chí hết hy vọng hòa nhập với mọi người .
– Rơi vào bế tắc, Chí đã hành vi :

+ Chí uống rượu, Chí muốn uống cho thật say nhưng càng uống lại càng tỉnh. Chí khóc rưng rức. Tiếng khóc của Chí là tiếng khóc cho nỗi đau thân phận bị ruồng bỏ. Chí không mong ước gì cao sang. Chí muốn sống với người đàn bà xấu ma chê quỷ hờn ở làng Vũ Đại mà cũng không được. Thị Nở càng xấu, bi kịch của Chí càng được khơi sâu.

+ Xách dao đi đến nhà bá Kiến trả thù, đòi lương thiện : đây là giờ phút Chí Phèo tỉnh táo nhất. Chí đã nhận ra quân địch gây tội ác, chà đạp lên nhân phẩm Chí không phải là thị Nở, bà cô thị mà là bá Kiến. Trước mặt bá Kiến, Chí dõng dạc đòi lương thiện. Chí đã giết chết bá Kiến – quân địch lớn nhất trong cuộc sống của Chí. Hành động đòi lương thiện của Chí là đỉnh điểm của sự ý thức về nhân phẩm .
+ Giết được quân địch, Chí lại rơi vào vô vọng. Chí đau đớn nhận ra rằng : Chí Phèo không hề quay trở lại làm người được nữa và Chí đã tự đâm chết chính mình .
⇒ Cái chết của Chí có ý nghĩa tố cáo xã hội thâm thúy. Xã hội nửa thực dân, nửa phong kiến đã xô đẩy những người nông dân hiền lành, lương thiện như Chí trở nên tha hóa. Đây là hiện tượng kỳ lạ có tính quy luật, là mẫu sản phẩm của thực trạng áp bức, bóc lột ở nông thôn Việt nam trước Cách mạng. Chí Phèo là một nhân vật nổi bật cho người nông dân bị áo bức bóc lột, đè nén đến tận cùng đã chống trả bằng hành vi lưu mang hóa. Về phương diện này, tác phẩm có giá trị tố cáo thâm thúy .

D. Sơ đồ tư duy

Tham khảo những bài Soạn văn lớp 11 ngắn nhất, hay khác :

Ngân hàng trắc nghiệm lớp 11 tại khoahoc.vietjack.com

Đã có app VietJack trên điện thoại thông minh, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi trực tuyến, Bài giảng …. không lấy phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS .

Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k5: fb.com/groups/hoctap2k5/

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Theo dõi chúng tôi không tính tiền trên mạng xã hội facebook và youtube :

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.

chi-pheo-tiep-theo.jsp